ZWC Form Hawm Ding



WZC Pawl Lutang hong suahtheih na
Zomite gam leh nam vai na sepna te i et ciang in,zomi min pua in gam leh nam vai na sem ZNC leh ZRA/O bek om in,tua lo chin min tawh CNA,CNF,CHRO leh mizo min zang in MNF cih bang i mu thei hi.
Gam leh nam vai;

Gam leh nam vai na sepna ah zomi min pua in ZNC leh ZRO te ma panna sung ah,mimal in sepna,piakna,tha leh ngal tawh huh theih bang in ki huh ciat a,thupi mahmah a hihi,a hi zong in ki pawlna min tawh khut ki len in na semkhawm cih pen,zomite ki pawlna tuamtuam ZOLUS,ZOMUS,ZYA,ZCLS,LZI cih bang in i tam khit mahmah hang in, gam leh nam vai (politic)saina nei-in,aims and objectives tawh a kalsuan ki pawlna taktak hong om lo a,indirect in gam leh nam vai saina,music,culture,sport etc.. tawh i sawk theih bang tek in i sawk ciat a,manpha mahmah a hihi.A hi zong in Gam leh nam vaisaina  taktak Organization khat kiptak hong din ding pen ki sam mahmah khat om cih thu i sunmang zalmang ah zomi te in i neihdet khat a hihi.
Zomi zogam;
1990 kum ki teelpi lai-in,zomite sung ah lasa siam Cingsan,TSkhaite pawl in,ZNC,ZNC lungtup tui bang tung ta henla zogam hong pal hen..cih la sa in khua tuamtuam ah concert hong bawl uh in,politician te in hantawhna tutung 2010 campagn ki teelpi na bang in restrict speech omlo in, hong neih ziahziah uh teh,zomism hong hat mahmah in vote i pia ziahziah hi.
A hi zong in Pasian zia leh politic zia pen mipi lam pan upmawh sang in hong zekai zawk teh i upmawh loh pi-in kawl galkapte in, thu ki cian neilo,valhtum nopna,salsuahsak nopna leh kawlte bek namlian hihsak nopna lungsim tawh aana ngah i tangmi te thong khiatna,hawlkhiatna,vuakna,satna thuman lopi -in hong neih uh teh,thuman a i tel tangmi teng opposition min hong pia uh in,thumanlo gal kap teng government hong suaksak nop uh ciang in,mipi te ki tavai gawp in, siatna nam tuamtuam a nuai a bang in i phukha zawsop hi.
Kawl Galkapte in Lam tuamtuam pan in hong bawlsiatna;
I gam sung ah ki ukna hoihlo in,1962 pan tuciang dong galkap ukna socialist,facist leh dictatorship tawh ki tatsat lo in,1992 pan in hong siat zawk semsem ciang in,zomite i mailam ding bangmah lametna pha hong om nawnlo a hihi.
Hi bang in gam sung ah ecomomic corruption,social un-rest,religious persucution,rights destructuion,education weakness, restrict freedom,restrict literature,limit self determination cih bang in hong om teh,i gam ah suahtakna bang mah omlo leh khantohna bang mah hong om nawn loh teh,zomite ki lalthang gawp a hihi.
Hi a tung a ki ukna siat man in,i gam leh nam sung ah,nat leh sat,ah ki et zawh lohna unau kal,sum leh pai ki panpih zawh lohna unau kal,pilna siamna ki pattah zawhlohna nu leh pa tate kal ah hong hatluat ciang in,i minam sung ah ki siatna,ki telkhialhna,ki pumkhat mawhna hong piang in, ei leh ei uino suktuah bang in kawl galkapte in lam tuamtuam pan hong suktuah nilohna pan tudong in,gam leh nam vai na semte leh zomi politicians te in, i zomi social life ah mun tang zonawn lo a,hi pen kawl galkapte i hong saltang sakna,hong thahna uh bum ai genocide khaici khat a hihi.
Hih khaici nuai ah zomite in suahtakna nopsakna tuni tan ki muzo lo in,gamsung pan a pua pial zo sun teng puapial in refugee tawh gamdang ki pai a,gam sung a puapial zolo teng zong dictator ukcipna nuai ah refugee gentuak mah in ki om in,zomi te i dinmun koi koi ah i om zong in, galkapte ukcipna nuai ah gentuak refugee in i om laitak a hihi.
Hamphatna ki zong;
Hi bang in gam sung ki ukna hong siat ciang in,politic sem peuhpeuh mat leh hen,vuak leh sat,sihna manna a tuamtuam hong thuak uh ciang in,zomi sung ah gam leh nam vai(politic)a sem a bawl khate,lipkhapna,huat ngaihsutna leh launa in ki nei-in,a mau i manphatna khempeuh kawl galkapte in, mihing bang in hong bawllohna uh hang in,i zomi social mind pen launa (fear spirit) in hong uk cip lai tak zong a hihi.
Tua tawh ki zui-in,i gam lah nuntak haksa,gam leh namvai semte lah lauhuai a hih man in,zomism or nationalism damdam in hong kiam suksuk in,zomism ansang teng bek a cian lai a hihi.Tu hun teh hamphatna,meet-na i ngah theihna ding lampi zong in Kawl galkapte maibiak pawl leh gamdang NGO mai-biak pawl in i ki khenthang a,gam leh nam vai ah ki pumkhatna i neithei kei hi.Hi thute i ngaihsut ciang in,ei hang hilo in,hong ukcip kawl galkapte khaici genocide khat a hihna phawk huai mahmah ta a hihi.
WZC hong ki pat khiatna;
A tung a i gen thute i etciang in,gam leh nam vai ah nitumna leh mun tuamtuam ah zomite i tung zong in launa (fear spirit)kawl galkapte bum ai-in zomite sisan sung ah hong thuk lut lua mahmah ta a hih man in,Politic sai ding ci-in aims and objectives tangko khia leh organization bawl khia hong om zonawn lo a hihi.Hi thu teng zomi leh zogam itna a nei mi pawlkhat ki holimna ki nei-in,bangbang hi leh hi kawl galkapte hong bum-ai uh genocide khaici huihpi pen,koi ci dal in,do ding i hi hiam? hi pen hong pai suaksuak mawk leh a sawtlo khang hun in,zomi mangthang ding,zopau bei ding,zolai bei ding leh zogam ki tan taktak ding a hih man in ci-in, july/04/10 ni-in gamvai saina,zomi activities in diaspora leh zomi activities in zoland na semkhawm vaihawm khawm theihna ding, phualpi plaform khat phut khia ni ci-in,WZC world zomi congress, ei zopau in Zozum ci-in Committee bawl in ki ding khia a hihi.
WZC Phualpi zum koihna;
WZC phualpi zum pen tu laitak a lempen mun ci-in Portland,Oregan ah ki koih a,mai lam ah a lemzawkna a om bang in ki khin ding a hihi.I ultimate goal pen zomite in,suahtakna gam i phuh zawh hun,tu khang,khang sawn leh khang sawnsawn ciang in i zogam ah phuh ding cih a hihi.Tua a hih man in zomi activities in zoland leh zomi activities in diaspora te innpi ding WZC zomite in phuhzo ta suak i hih man in i tangthu manpha mahmah khat i gelh khia zota uh hi.
WZC in gam leh nam saina ah, tulpi hong sep theihna;
WZC pen innkuan kipawlna hilo in, innkuan lutang sem ding zong hilo a hihi.A hi zong in Congress min hong puak tawh ki zui-in,khuasung or gamsung lutang sem in,gam leh nam vai saina ah tulpi na sep sem ding pen a ma mawhpuak hong suak  a hihi.
WZC sung ah department tuamtuam;
Khuasung vai or gamvai saina phualpi a hih tawh ki ton in,Branches by subjects ah department tuamtuam zong hong neih loh phamawh a hihi.
Zomi human rights,Zomi social service,zomi religions,zomi education,zomi literature,zomi music,zomi culture etc..in hong pai ding a,tua bang in na i sepna sung ah nunpi khat in vaihawmna pen zomi leh zogam i it leh i panlak theihna tek pan panlakna i neih ding pen mimal tek mawhpuakna a hihi.
Thukhupna;
Tu hun ciang in zomism nei ki tawm mahmah ta in,ansang zon bang in a ki zong zomite i hi ta hi,tua a hih man in zomi,zogam itna leh lainatna a nei zomism ansang om sun lai teng khempeuh in hanciam in,gam leh nam vai sepna phualpi a hi WZC,ZNC,ZRA i na sepna,tup leh ngim te i tangtun masiah i puah i zun ding pen i  mimal tek mawhpuak hi a,gam leh nam i it leh ki zot leh ki zol kullo in a semkhawm ding te i hihi.A hi zong in mailam hun teh zomi mipi khempeuh in zong zomism hong nei kik ding uh cih pen, gam leh nam vai sem taktak ZNC,ZRA leh WZC te in,note tawh mapang khawm in zogam pallun sak  ding cih pen, mipi te kong lam etna uh lian mahmah a hihi.
By,
ThangLian
WZC Secretary.



Kawlgam kitelna pen pomtak lo hi. Mipi in thu ngeih na bei zaw tham lai ding hi. Khangthei bang lo ni guai aw...

Zokhi

By- Zo Khup

Zomi khat a kipiang in Zomi bang, Zo ngeina bang , Zomi tangthu bang hiam? cih pen ki thei cian mello khat in, ki om mawk hi. Adiak in neulai khong in Zo ak, Zopuan, Zozu,Zokhi, zo niik khong kicici napi in athu mumal kithei kha lo ahihi.

Ih hong khanglian ciangin minam, gam , kampau cih khong  awlmawh in awlmawh ta kei leng, mite in na awlmawh mahmah in, tua "Identity" siksan a kideidanna(Discrimation) , kinenniamna( Suppression), kibawlsiatna( Persecution) cih tan zong kituak toto ciat ahihi.

Tua identity hangmah in " Ehhei guai! Leitung  ih cih hi bang ding  ahih  a leh  kei kua ka hiam, koi pan hongpai a , ka maban bang hiam? cih mi hing khat le khat ki sittelna ih kibawl hong kulsak ahihi.

Tua banga kisitellna ah,  mimal a ka na kanna khat hong  hawmsawn nuam ka hihi.

Tua in bang hiam i cih leh Zo Khi tawh kisai ahihi. Zomite tangvan neihsun lak ah Zo Khi bekmah i neih kician lai  ahihi.

1989 kum khamtung agriculture loan tawh kisai Chin State bup in lakh 100 ngah in township dang teng in tua sum mawh puakna la ngamlo, sum tam lua  mawkpuakna la ngamlo uh (galkap nuai , lawhcing kei leh gawtna tuakthei) ahihmanin , Tedim Agriculture in ko mawkpuakna la ung ci ahihmanin   lakh 70 ki tang in , tua teng lokhomi te kiang ah loan in kihawm khia a , apple acre khat ciang 5000, Nailung le Coffee a ding 3000 le 2000 ta hiam khat lokhote kiang kihawm khia ahihi. Tedim Township Agriculture Manager pen kapa in asep laitak ahih manin, tua sum hawmna ah khe vive tawh pai kul a, kapa in avan pua dinga  hong zawn in  kava zui ahihi.

Loan vai ahih manin, hun sawt a phunom khua  katun uh ciang mawtaw om ta ahih manin kaciah san ahihi. Sozang tu'n ciangin niangtui dawn  ding in kitawlnga uh ahihi.

Tua tawl ngak laitakin Myanmar Radio pan radio article simkhiatna nei uh hi. Tuani a ki publish newspaper article pen radio a kisimkhia ahihi. Tua laitak pen Kawlgam ah "A khatveina Kawlgam Khawta Khutsiam Lahpawipi " ( Myanmah Kyelet Anuhpinya Piahpwe/ First Myanmar Rural Crafts and Art Exihibition) akibawl laitak na hi in , tanglai a kipan tuhun tan khutsiam a kibawl van tuamtuam kilakte  thu ahihi.

Tua thu hong gengen ninhuai simsim kasak laitak " Kawlgam le Pugam khuasat Pyute i pupa ngeina khi "Pyu Khi" le Chin Zomite i pupa ngeina khi ahi " Zokhi" pen akhutma, asuang, ahizong in avek in kibang khin sitset hi. Tua pen lamdang mahmah hi" hong ci khia mawkahihmanin a tuu kimlai dingkhia vat zawzenin kilat vat   liang ka hihi. Eh hei mawk aw ee, Zokhi ih cih pen vompi gilpi pan hong pai ih sak leh na hiphalo hi leh kilawm aive maw, ka ci ahihi.

Tua zawh  Zo Khi tawh kisai laibu tuamtuam ah kibang cih gelh ci in ka kan kawikawi hang muzo mahmah lo ka hihi. Zomite gelh ahizong mipuangte gelh sungah ahizong muzo mahmah lo ka hihi. Mandalay ka tu'n ciang University Library ah kaban phen keei leh Chin Tamai (Chin History)" kici khat cataloque ah na om in ka kawm leh Falam Lungpi dawisuanghawmpi sunga teng Buddhist lumai Ottama Tara i gelh hi in, tangthu cih theih tak zong himello in, adeihkaih a pheng gelh teng na hi lel a,  Zokhi thu bangmah om lo ahihi. Dawi Ai nei kici ahihmanin Thuamvum 9Mt. Kennedy)  mual bang Ottamama Taungdaw ( Mt.  Ottama the Sacred)  ci in Than Shwe le Khin Nyunt te  bang in  maietna tawh min phuah ngei dep uh ahihi.

USA ka tu'n zawh Zokhi vai phawkkik in Google search ah search term tuamtuam zanga ka zon leh Sozang radio article kangaih lai sangin kilatzaw bek thamlo in, kamit bang hong bem keei zo zawzen ahihi.

Tua ah ka muh khiat pen bang hiam cih leh

1. Zokhi pen asuang Canalian kici suang nam na hihi. Nidang a vompi gilpi pan hong piang kasak hi in, tua zawh Kawlte hiam, Vai hiam?  Lule  khenkhat in tholsia peuh taat a, i pupate kiang pan saiha, ngal hapak khong tawh na khek uh hi lel in teh, ka cih leh tholsia na hilo in Canalian suang nam na hi laizang ahihi.

2. Zokhi nam dang khat omleuleu in tua pen coconut kung kibawl ahihi.
3. Zokhi namnihte pen amoi penpen kum 1500 phata ahihi, ci in mipil te'n gen uh hi.
4. Zokhi le Tibet Khi, Pyukhi teng pen avekvua kibang sitset na hihi. Tibet ten "Khi" pen "Dzi" ci in lo uh hi.
5.Zokhi manpha teng pen Zomi ten kawlgam puaisa tuamtuam kiangah zuak uh in, tua Kawl te'n Thai ah zuak uh a, Thai te'n West Europe le North America ah Thai Export item khat bang in  puak sawn uh ahihi. Tua gam khangto te ah khi le tanglai khi a it ngiat hon khat om in, tua te'n vangil daan a kai khawmkhawm uh na hi mawk ahihi.
6.Zokhi, hoih taktak teng pen Zomite polhtena le Kawlte sum bawl siamna hang in mipuangte (kalarkangte)  khut sungah tungkhin ta cih ding ahihi.

Zokhi teng pen khangno le khangthak ahizozo in leikik (tankhia) kik thei leng hoih ding ahihi. Thakhat thu a ih hihzo kei zong kham le suang dang khong tawh ih kidem sang Pupa Zokhi teng bangzah leikik zo cih khongah kidem leng ahoih zaw tammaw ka ci ahihi.

Research paper hilo in mimal  tumtak a kankhiatna referencete gelhkhollo a kong luikhiat mawkmawk ahihi. Maban pen ih misiam mihaute khutsungah koih ni.Anti Zomi khat or Group khat peuh in ana lei bei khak ding zong lauhuai in. Hih hehu kei ni. 

-Direct copy from Tongsan media

Tears Of Gold

- Lal Hauzel
lal_hauzel.jpgWith tremulous breath at the end of her line,
The ceaseless battle, she fought, without a whine.
Incessant in her prayers for all,
Perpetually shedding tears of gold.
Umpteen values she has taught,
Enriching my life of fraught.
In more ways than I can count,
And thankfulness I cannot surmount.
                      She's the whisper of the leaves.
                      Her love warmly to my heart it cleaved.
                      As I walk the paths of the unknown,
                      She has become my gentle whetstone.
                      She turned me to the sunshine,
                      And encouraged me to dream and outshine.
                      You showed me the way to serve,
                      To accomplish and never to swerve.
                      You live inside my laughter.
                      Holding me tight lest I falter.
                      Gently wipes my eyes when I shed a tear.
                      Courage imbibed nontheless sans fear.
                      She's crystallized in every teardrop.
                      With a bond that grows nonstop.
                      A shoulder to cry on, secrets to share,
                      Warm hearts and hands that really care.
                      Sacrifice, devotion, love and tears,
                      All these spent on me throughout the years.
                      With open arms and open heart,
                      You took my life apart,
                      To let me know you love me.
                      In many different ways so aptly.
                      With enduring patience and inner strength,
                      You taught me life's values at length.
                      Your heart, your mind, your energy and soul.
                      You gave and sufferred so much to make me whole.
                      Intense ardour for prayers that never grows old.
                      Sparkling eyes where you shed tears of gold.
                      Too numerous to count, too magnificent to describe.                       All that I am today, Mom, to you I ascribe.                       But most powerful and greatest of all,                       Are your prayers with tears as precious as gold.
Source- Zogam.com

Zodamtui


Zodamtui
A sa, Tg. Suanno

Ka Zogam leitang leh ka minam pau leh ham
Giabang zun zun in zaila’n lo lo ning e..
Lunta lai-ah bual in Singdang gam ka zin zong
Vaibang hong ciah ning maw
Ken hong tawisang ning e
Itna damtui siangte a luanna gam
Phualva limla Zomi' len na
Zolianu leh tangpaal te’n zaila’n awi
Singdanggam englo dingin Sian in siam hen

Zogam leh Zomite a khantoh na ding in
Pumpi khua-ul sisan khitui luang e
Zogam aw nami leh Zomi aw na gamlei
Giabang ki zun tuah in thasan ciat ni guai aw

Zogam ken hong puah in ken hong zun ning e ngaih
Sisantawh kileisa ka Zogam aw
Ka mite’n hong khual lo hong don lo ci ken ngaih
Pheiphung dang suan kei leng;
Singdang khuai bang hang zel


Zomi in ka piang a Zomi in ka si ding hi. Zopau in ka pau ding a Zomi zola te ka sa ding hi. Zomi ngeina mah ka len tin ten ding hi. Forever Zomi.I was born a Zomi. I live a Zomi. I shall die a Zomi. I love Zomi: I love Zoland God bless Zomi. I am proud of being a Zomi! <3

Sticker